کاسموسوب ۴۰۰ نمونه عدسی گرانشی شناسایی کرد؛ ۸ تصویر منتخب منتشر شد

آژانس فضایی اروپا در قالب پروژه تصویر ماه تلسکوپ جیمز وب، مجموعهای کولاژی از هشت تصویر منتشر کرده که پدیده همگرایی گرانشی را به نمایش میگذارد. این تصاویر به دانشمندان امکان میدهند نگاهی به تاریخچه کیهان در دوران بسیار ابتدایی، یعنی زمانی که جهان حدود یک میلیارد سال از عمر خود را گذرانده بود، داشته باشند.
در فضا، اجرام بسیار پرجرم موجب خم شدن بافت فضا زمان اطراف خود میشوند. در نتیجه، نوری که از آن ناحیه عبور میکند نیز خمیده میشود. هنگامی که یک جرم پرجرم در مقابل جسمی دورتر در پسزمینه قرار میگیرد، تصویر آن جسم به صورت کمان مانند، حلقهای یا حتی چندگانه دیده میشود.
این پدیده که به عدسی گرانشی معروف است، مانند یک تلسکوپ طبیعی عمل میکند و نور کهکشان های دور را بزرگنمایی و دچار اعوجاج میکند. همین موضوع به اخترشناسان کمک میکند تا با ابزارهایی همچون تلسکوپ جیمز وب، اجرام بسیار دور را مشاهده کنند و تصویری دقیقتر از شرایط اولیه کیهان به دست آورند.
پروژه کاسموس وب که به مدت ۲۵۵ ساعت به رصد اختصاص یافته، مأموریت دارد ساختارهایی مانند خوشههای کهکشانی را در دوران آغازین جهان بررسی کند و روند شکلگیری و تکامل آنها را بشناسد. پژوهشگران با استفاده از دادههای این برنامه به جستوجوی نمونههای همگرایی گرانشی پرداختند.
در جریان این بررسی، بیش از ۴۲ هزار کهکشان مورد مطالعه قرار گرفت که از میان آنها بیش از ۴۰۰ نمونهی عدسی گرانشی شناسایی شد. در نهایت، هشت نمونه از خارقالعادهترین آنها انتخاب شد و در کولاژی ویژه به نمایش درآمد.
کهکشانهای پیشزمینه این تصاویر، دورهای از تاریخ کیهان را نشان میدهند که جهان بین ۲.۷ تا ۸.۹ میلیارد سال عمر داشته. در مقابل، کهکشانهای پسزمینه که تصاویرشان دچار کشیدگی شده، به زمانی بسیار قدیمیتر بازمیگردند.
یکی از شاخصترین نمونهها، کهکشان واقع در ردیف بالا و ستون دوم این کولاژ است که نمایی از جهان در زمانی ارائه میدهد که تنها حدود یک میلیارد سال از عمر آن گذشته بود. این کهکشان لقب حلقهی کاسموس وب را دریافت کرده. چنین مشاهداتی به اخترشناسان کمک میکند تا با جزئیات بیشتری به کهکشانهای بسیار دور و درک عمیقتر از تاریخ اولیه جهان دست یابند.




